พยาธิอยู่เลือดได้ จริงหรือไม่
พยาธิมีด้วยกันหลักๆ 2 ชนิด คือ
1. พยาธิในระบบทางเดินอาหารเป็นพยาธิที่อยู่ในระบบทางเดินอาหาร ซึ่งจะอยู่ในอวัยวะต่าง เช่น พยาธิในกระเพาะอาหาร, พยาธิใบไม้ในตับ เป็นต้น บางชนิดอาจจะมีการเคลื่อนที่ไปยังอวัยวะต่างๆได้อีกด้วย
2. พยาธิในกระแสเลือด
เป็นพยาธิที่อาศัยอยู่ในเลือด มีทั้งแบบอยู่บนเม็ดเลือด และนอกเม็ดเลือด โรคพยาธิในเลือดมักตรวจพบและระบาดในฝูงโค โดยเฉพาะในฤดูฝน เนื่องจากมีแหล่งน้ำ และความชื้น ซึ่งเป็นแหล่งเพาะแมลงที่เป็นพาหะนำโรค สำหรับโรคพยาธิในเลือดที่พบและทำให้โคป่วยและตาย
พยาธิในกระแสเลือด เกิดจากอะไร
การที่มีพาหะที่นำโรคจากโคตัวหนึ่งไปสู่โคอีกตัวหนึ่ง ได้แก่ แมลงดูดเลือด เห็บ รวมทั้งเข็มฉีดยาที่มีการฉีดยา หรือฉีดวัคซีนจากโคตัวหนึ่งไปอีกตัวหนึ่งในช่วงเวลาสั้นๆอาการของพยาธิในกระแสเลือด เป็นอย่างไร
ลักษณะภายนอกที่พบ คือ โคซึม ไม่กินอาหาร ไข้ขึ้นสูงถึง 41 องศาเซลเซียส เยื่อเมือกบริเวณปากช่องคลอด (vulva) และเยื่อเมือกที่ตาซีด หรือเหลืองแบบดีซ่าน ส่วนโคที่ติดเชื้อ Babesiosis จะพบปัสสาวะมีสีแดงคล้ายสีน้ำโค้ก โคบางตัวที่มีปริมาณฮีโมโกลบินต่ำมากก่อนตายมักจะแสดงอาการทางประสาทให้เห็น ส่วนโคที่ติดเชื้อ Trypanosomosis โคมักจะแท้งลูกในระยะท้ายของการตั้งท้อง (> 5 เดือน) หรือ ลูกตายแรกคลอด ลูกตัวเล็ก สำหรับการผ่าซากโคเพื่อวินิจฉัยโรคเบื้องต้น พบม้ามขยายใหญ่ น้ำดีข้นหนืด กระเพาะปัสสาวะอาจยังคงมีปัสสาวะที่เป็นสีโค้กค้างอยู่ในถุง (ในกรณีที่เป็น Babesiosis)
พยาธิในกระแสเลือดโค มีกี่ตัว
1. Babesiosis เกิดจากเชื้อ Babesia spp. โดยมีเห็บเป็นพาหะนำเชื้อ2. Anaplasmosis เกิดจากเชื้อ Anaplasma spp. โดยมีเห็บเป็นพาหะนำเชื้อ
3. Theileriosis เกิดจากเชื้อ Theileria spp. โดยมีเห็บเป็นพาหะนำเชื้อ
4. Trypanosomosis เกิดจากเชื้อ Trypanosoma spp.โดยมีเหลือบเป็นพาหะนำเชื้อ
5. Microfilariasis เกิดจากเชื้อ Microfilaria spp.โดยมียุงเป็นพาหะนำเชื้อ
มีวิธีการวิธีการป้องกัน หรือไม่
1. การใช้ยากำจัดแมลงดูดเลือด เห็บ เช่น การใช้สมุนไพร (ขมิ้น+ตะไคร้หอม+สะเดา) หรือการใช้สารเคมี (Baricade®, Taktic®) พ่นตัวโคเป็นระยะๆ (เดือนละครั้งในฤดูที่มีเห็บและแมลงมาก) รวมทั้งรอบๆ คอก2. การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์แมลง ควรมีการเก็บมูลโคข้างคอกเป็นระยะๆ รวมทั้งถางหรือเผาหญ้ารอบคอกในรัศมีประมาณ 1 เมตร ทางเดินที่โคใช้ประจำ เช่น จากคอกมาโรงรีดนมซึ่งมักมีไข่และตัวอ่อน ของแมลงและเห็บอยู่จำนวนมาก
3. ห้ามใช้เข็มฉีดยาร่วมกันในระยะเวลาอันสั้น นอกจากโรคพยาธิในกระแสเลือดแล้วสามารถก่อให้เกิดการแพร่กระจายของโรคติดต่ออื่นๆได้ เช่น โรคแท้งติดต่อ โรควัณโรค เป็นตต้น
4. ปัจจุบันได้มีการผลิตนวัตกรรมหลอดไฟไล่แมลง
โรคนี้รักษาหาย หรือไม่
ก่อนที่จะใช้ยาในการรักษานั้นจำเป็นที่จะต้องมีการเจาะเลือดส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อตรวจว่าเป็นพยาธิในกระแสเลือดตัวใด เนื่องจากยาที่ใช้ในการรักษาจะต่างกัน เช่น1. Babesiosis ใช้ Berenil®, Imizol®
2. Anaplasmosis ใช้ Imizol®, ยาในกลุ่มTetracycline
3. Trypanosomosis ใช้ Berenil®
4. Microfilariasis ใช้ Ivermactin
5. Theileriosis ใช้ ยาในกลุ่มTetracycline
